Anja Seijn schreef op donderdag 1 juli 2010, 17:06:
> Martina schreef op donderdag 1 juli 2010, 14:34:
>
>> Geduid wordt hier (toch?) op de verhouding inhoud-oppervlak. Een klein
>> dier heeft relatief meer oppervlak dan een groot dier om mee af te kunnen
>> koelen. Daarmee hebben we het niet over allerlei koelmechanismen die
>> aardappelen bijvoorbeeld niet hebben zoals grote oren etc
>> Hoewel m'n buurman...
>
> Wellicht dat jouw buurman de uitzondering op de regel is?
Ik weet het wel zeker
> Maar eventjes hé ... welke "lichaamstemperatuur" heeft een aardappel
> dan? Daarnaast lijkt me de vergelijking toch echt ver te zoeken of ik heb
> moeten zitten suffen tijdens biologieles een eeuw geleden
't is mij
> niet bekend dat aardappels organen hebben of een uitgebreid
> bloedvatenstelsel. Schilletje van een aardappel is toch geenszins met huid
> te vergelijken?
De inhoud-oppervlak "regel" werd mij ooit, in een ver verleden ook ja (old wief
) tijdens de biologielessen uitgelegd met een hele doos vol kleine kubussen die op elkaar gestapeld werden tot 1 steeds grotere mega kubus. Grappig wat je allemaal wel en niet onthoudt... Stel je hebt een kubus van 5x5x5 cm. Die heeft een bepaalde inhoud en oppervlakte. Zet je nu 8 van die kubussen compact op elkaar tot 1 grotere kubus zul je zien dat er ten opzichte van de inhoud veel minder oppervlakte is. Je kan het narekenen als je wil... En nog een veel grotere kubus daarbij bedenken.
Afkoeling vindt plaats aan de oppervlakte!! (van de aardappel of kubus of dier, stel dat die te warm zijn). Dus des te groter een "object" is, des te minder oppervlakte er is om af te koelen. Vandaar dat er dus allerlei mechanismen door moeder natuur uitgevonden zijn voor het meer (of juist minder) kunnen afkoelen van een dier (het voorbeeld hierboven van de grotere Siberische tijger is juist het tegenovergestelde, die koelt door z'n grootte minder snel af, ff onafhankelijk van z'n dikkere vacht en dingen die het zelfde bewerkstelligen).
De aardappel is slechts een gesimplificeerd voorbeeld van de inhoud-oppervlak "regel" dat ff los staat van bijvoorbeeld organen, bloedvaten, vacht, etc die in de praktijk ook meehelpen bij het afkoelen of warm blijven verhaal. Als een paard bv. de bloedsomloop in z'n benen afsluit door de kou verkleint ie daarmee z'n oppervlak waarmee ie af kan koelen. Een olifant heeft juist grote oren met bloedvaten om z'n afkoel-oppervlak zo te vergroten.
Over afkoelen gesproken... pfff, het was om 6 uur al 22 graden hier... geen zuchtje wind... Een beetje regen zou ook niet gek zijn. Bovengenoemde buurman is nu al 2 weken dag en nacht z'n gazon en weiland aan het sproeien, en maaien, sproeien en maaien etc etc...
Warboel
