Het was zeer goed en al wie er niet was heeft ongelijk!
Machteld rules!
Ja, echt waar, kritische Nathalie was heel tevreden
De vorige keren dat ik MvD hoorde was dat op NH Arnhem, en in die omgeving, voor dat publiek, vond ik haar niet ver genoeg gaan, en vond ik het jammer dat ze bv. nog nooit van J. Jackson's Paddock Paradise gehoord had. Maar nu ik haar collega etholoog Prof Odberg in actie heb gezien (zie vorig verslag, huilen met de pet op) snap ik meer waar ze vandaan komt, en apprecieer ik haar dus veel meer. Komt daarbij dat het deze keer een traditioneel publiek was, paardenhouders en studenten diergeneeskunde (die laatste meer dan de vorige keer schat ik) dus de boodschap van MvD was voor hen al revolutionair genoeg. Ik snap ook dat voor dit publiek het puur presenteren van de PN waarden als enige juiste, zonder ruimte voor tussen- en overgangsvormen geen zin heeft, dan krijg je niemand mee, en zijn er ook geen paarden geholpen.
OK, de inhoud dan. Heel veel van wat hier op het de site ook al staat, dus die inhoud vertel ik niet opnieuw.
Uitleg over wat de natuurlijke behoeften van een paard zijn, en ook duidelijk gemaakt dat ook het huidige sportpaard diezelfde behoeften nog steeds heeft. Zeer belangrijk, en werd een aantal keer benadrukt. Mooie visuele voorstelling van hoe lang de evolutie van het paard al bezig is (65 miljoen jaar), tov. die van de mens (3 miljoen jaar) tov. hoelang het paard al gedomesticeerd is (6000 jaar). Dan zie je heel duidelijk wat een onbelangrijk stukje tijd dat maar is, dat je op zo een oogblink zelfs met selectief fokken het oergedrag van een paard niet kan veranderen.
Veel aandacht voor 'stalondeugden', of correcter benaamd: stereotypieen. Een etholoog krijgt kennelijk vooral te maken met probleempaarden die vanuit de kliniek worden doorverwezen, dus paarden met onaangepast (aan de mens) gedrag. Stereotypieen, gedragsstoornissen, trainingsproblemen.
Leiderschap is niet hetzelfde als dominantie. Dominantie is puur één op één, en zelfs context afhankelijk, wie wijkt voor wie. Leiderschap is veel meer.
Een paar nuttige ideeen (nuttig om aan mensen de PN ideen duidelijker te maken, voor Frans dus, maar ook voor de Charlot en haar ouders):
Doordat de evolutie van het paard al zo lang bezig is ligt gedrag dus heel sterk verankert in de genen. Ook fokken verandert hier nog niet veel aan, voor wie dit zou denken. Het is net zo gek om te denken dat je een sportpaard kan fokken dat weinig behoefte heeft aan sociaal contact als dat je een sportpaard zou kunnen fokken die vlees eet.
Sociaal gedrag bij het paard (ook bij de mens) is primair intern gemotiveerd. Meer uitleg, wat dit wil zeggen: Een dier (hier nu paard) heeft verschillende noden (nodig om het individu en de soort te doen overleven). Zuurstof, eten, water, voortplanting, sociaal gedrag ( = samen sterk in groep). Sommige van deze noden zijn korte termijn: bv. water en voedsel. Als een paard water of voedsel nodig heeft krijgt het dorst of honger, als het gaat eten of drinken is het verzadigingsgevoel (de beloning voor het eetgedrag) uitgelokt door het voedsel zelf (suikerspiegel in het bloed en zo). Bij lange termijn noden geldt dit niet. Op lange termijn is er voor het voortbestaan van de soort een veulen nodig. Een paard gaat echter niet paren omdat hij weet dat de soort in stand moet gehouden worden. Ook sociaal gedrag heeft maar voordelen op lange termijn, als je met een kudde goede vrienden rondtrekt en je komt een wolf tegen kan je je als groep beter verdedigen, maar als je als paard alleen een wolf tegen komt is het veel te laat om dan nog een kudde te gaan bijeenzoeken. Sex en sociaal gedrag zijn dus zeer belangrijk maar worden niet meteen beloond. De natuur lost dit op door een opioiden- (endorfines, familie van harddrugs als morfine en heroine, ter info) beloningssysteem in de hersenen. Maw. het uitvoeren van sociaal gedrag (of sex) geeft op zich een lekker gevoel, en zo wordt het beloond, en dus vaker uitgevoerd. Je kan dus stellen dat
sociaal gedrag een natuurlijke verslaving is (ook bij mensen trouwens). Het is een
noodzaak om je als paard lekker te voelen, en als een paard aan deze verslaving niet kan voldoen (eenzaam in een stalletje, geen mogelijkheid tot aanraken voorbij de hals van een ander paard) moeten we niet verwonderd zijn dat een paard hier erg slecht tegen kan en allerlei 'onaangepast' gedrag gaat vertonen (uitbreken, weven, luchtzuigen, lastig zijn, noem maar op).
OK 't word laat, morgen verder...
Nathalie
Warboel
