" Surgical Removal of Bone Spurs Caused by Bit Damage,
by: Sarah L. Evers

January 21 2003, Article # 4077

If your horse is tossing his head or hanging his tongue out while being ridden, going “behind the vertical,” or bearing into the bit, then bone spurs might be the reason. Bone spurs are inflammations of the membrane of fibrous connective tissue that covers the mandible. They usually occur between the corner incisor and second premolar (interdental space) of the lower jaw. The majority of these are caused by bit damage. However, with a simple surgery performed on the farm with the horse under sedation with local anesthesia, bone spurs can be removed and the horse returned to active work.

In his presentation at the American Association of Equine Practitioner's Convention (AAEP) called, “Surgical Removal of Mandibular Periostitis (Bone Spurs) Caused by Bit Damage,” Thomas Johnson, DVM, a practitioner at Advanced Equine Dentistry in Grass Lake, Mich., discussed the causes and diagnosis of bone spurs, how the surgery is performed, and what is involved during recovery.

Since lower jaw impacted wolf teeth, bone sequestra (separated dead bone), mandibular fracture, foreign body intrusion, and an aberrant tooth bud can also cause the above behaviors, it is best to have a veterinarian examine your horse. Performance horses ridden with a large amount of bit contact are most at risk, said Johnson. This includes dressage horses, gaited horses, Western working horses, Standardbred and Thoroughbred racehorses, gaming horses, and polo ponies. Horses with thin, tall bars instead of thick, round bars are more likely to develop bone spurs.

In addition, an inexperienced rider or one with overzealous hands can unknowingly injure the horse’s mouth and cause this problem. He cited work done by Hilary Clayton, BVMS, PhD, a gait analysis specialist at Michigan State University’s Mary Anne McPhail Equine Performance Center, where she showed that bit pressure can range from five to 75 pounds, depending on the rider. W. Robert Cook FRCVS, PhD, professor of surgery emeritus at Tufts University’s School of Veterinary Medicine, recently performed a survey of 65 skulls of horses five years and older in museums. Seventy-five percent of the skulls exhibited bone spurs of between teeth in the jawbone.

Accidents such as a horse stepping on a rein, a horse being tied to itself from the bit, and damage from bitting rigs can also be a culprit. A complete oral exam performed under sedation is essential. The veterinarian should check for proper dental maintenance of the teeth, including correct rounding of the premolars (bit seats), which might ensure comfort with the bit, according to Johnson.

A veterinarian will talk to the rider about the horse’s history, then he or she will palpate the interdental space. Active bone spurs will have a soft and thickened raised area, generally with soft tissue edema (fluid swelling) and possible erosion to the mucosa (mucous membrane in the mouth). Inactive bone spurs will palpate as bony calluses covered with a thin layer of mucosa, according to Johnson. A drainage tract might also be visible, or the horse might have bad breath. If the horse shows pain during palpation, further diagnostics might be in order. This might include radiographs, scintigraphy, computed tomography, and diagnostic nerve blocks. The veterinarian might also want to view the horse under saddle without a bit.

The treatment is a simple surgery to remove the bone spurs. The veterinarian should leave the incision open to heal, according to Johnson. Sutures can result in a bumpy scar with thickened tissue. If your horse undergoes surgery, you might be asked to flush the incision two times a day with salt water for up to 10 days. If feed enters the incision, an odor might be noticeable. The horse is usually placed on the antibiotic trimethoprim/sulfa for a week.

Healing takes about six to eight weeks. The horse can usually be ridden within three to five days without a bit, and it is very important that the horse not be ridden with a bit for the six- to eight-week recovery period. A bitless bridle, sidepull, or hackamore can be used during this recovery time. “This allows the horse and rider to feel what it is like to communicate without pain,” Johnson said.

The veterinarian will recheck the incision site after the recovery period. If it has healed properly, then the bit can be re-introduced. Out of 81 surgeries he has performed for bone spurs caused by bit damage, 79 horses improved dramatically and two had to have further surgery due to reoccurrence.

“Most riders feel the horse gradually becomes more comfortable and accustomed to contact over several months,” he said. “Most horses stop pulling at the bit or flipping their head to decrease contact. Horses are visibly more accepting of contact on the bit and will actually reach for the bit rather than elude contact.”

He said that case selection is very important. “One should consider the intended use of the horse, the rider’s ability, and the rider or caretaker’s compliance,” he said. “If the horse is a retired dressage horse now being used as a trail horse, surgery may not be necessary. If the rider is not compliant and does not realize why the damage has occurred, the periostitis may reoccur again soon after surgery. As long as the reason for the damage is eliminated and the damaged tissue removed, the horse will gradually forget about the previous pain.”

Johnson warned that the horse might never be as comfortable with a bit as it could have been. He recommended using a bit with less contact on the bars, such as a French link type of snaffle or a low port or Mullen mouth curb bit. Loosening a curb strap can also prevent vise-like action. He recommended checking the bit to make sure that it is not putting pressure in undesired places."

Dat er in Amerika zelfs een operatie voor bestaat zegt denk ik genoeg over hoe vaak dit voorkomt. Als er geen geld aan te verdienen valt.......
Helaas raadt Johnson niet aan om bitloos te BLIJVEN rijden!

Ellen2 schreef op maandag 24 maart 2008, 22:00:


Ik heb een metalen flexibel roskamachtig geval, zal proberen hem te omschrijven: er werd hier al een zweetmes met tanden genoemd, nou eigenlijk zijn dit enkele kleine rondgebogen zweetmesjes met tanden die in diameter van groot (buitenste) naar klein (binnenste) met hun uiteinden samenkomen in een handvat. Doordat de ronde 'zweetmesjes' niet met elkaar in verbinding staan volgen ze de rondingen van het paard, ze veren als het ware ten opzichte van elkaar, wat minder hardhandig werkt. Je gebruikt hem kammend in rechte of zo je wilt gebogen halen dus niet als een rosborstel ronddraaiend... Natuurlijk wel wat minder druk geven op gevoeliger plaatsen, het blijft metaal met tanden.

Werkt perfect!

Aan de ene kant zijn de tandjes ook nog grover dan aan de andere kant. Kun je nog kiezen ook...

Piet schreef op dinsdag 25 maart 2008, 8:07:


Ja klopt Piet, er zit altijd gevaar in. Ik weet ook niet wat het beste is.
Er bestaan een soort kunststof omheiningen meen ik die redelijk makkelijk breken maar toch geen scherpe punten/randen geeft bij het afbreken. Of is dat een wensdroom? Dat zou ideaal zijn alleszins.
Ik vroeg indertijd aan mijn dierenarts naar de ongevallen met omheiningen die zij zag, en of daar een lijn in te trekken was naar oorzaak en dus mogelijke preventie. Volgens haar maakte het soort omheining (draad, lint, hout, ...) niet zoveel uit, als er maar GOED electrische stroom op zat, dat gaf volgens haar de beste beveiliging. Maar, als je paard er dan toch inhangt heeft ie er de stroomstoten nog eens bij natuurlijk
Zijn er ook factoren die niet met de omheing te maken hebben? Het soort paard bv.? Of de opvoeding van het paard? Zou dat helpen? Hier nooit problemen met al die draden, toeval? Geluk? Of speelt het mee dat mijn beesten al respect hebben voor één draadje waar geen stroom opstaat (doordat er vaak wél serieus stroom opstaat)? Domme paarden, of juiste 'te ' slimme, hebben die vaker problemen? Paarden die extra reden hebben om weg te willen, honger (zoals in het filmpje), sociale drijfveren, exploratiedrang?

e m kraak schreef op dinsdag 25 maart 2008, 3:39:


Was toch ma ee zinneke ?Is ni zagen toch ?

Esther schreef op maandag 24 maart 2008, 20:03:


Over koord dat breekt, ik hoorde nog een goede tip: als je toch gewoon staaldraad hebt, knip die dan om de zoveel meter door, buig de uiteinden tot lusjes/haakjes en haak de uiteinden in elkaar. Als er dan kracht opkomt gaat dat sneller uit elkaar dan als de draad moet breken.

marianne laenen schreef op maandag 24 maart 2008, 19:59:


Is de vraag eigenlijk niet: Is dat nu algemeen dat een groep merries rustiger is met een hengst erbij dan wanneer er een ruin bijstaat?

Mij lijkt dat uit dit gebeuren niet te concluderen is dat het met een ruin moeilijker is, omdat niet duidelijk is hoe het met een hengst zou ziijn.
Een paard dat in rangorde boven twee en onder een staat is niets uitzonderlijks. Of komt dat bij hengsten niet voor?

Dus misschien is een ruin vlees, noch vis (of niet), maar hieruit valt dat niet te concluderen.

Moniek

lies zondag schreef op dinsdag 25 maart 2008, 10:14:


Los haar zorgt voor een koek van modder,sneeuw op de huid en net"daarvan" krijgt het paard het koud .Sommig emensen begrijpen niet waarom een paard zich rolt in de natte modder bij 3 gr bvb !Je moet dan is gaan kijken wat een tapijt van haar hij achterlaat op de grond !!.Als je met roskammen het overtollige (dood) haar wegneemt blijft er weliswaar een dunnere vacht over maar het dode haar heeft toch geen enkele functie meer behalve dat het vor jeuk en ongemak zorgt en dus gaat het paard meer enmeer rollen om van de jeuk af te raken ,wordt de koek modder enz..dikker en krijgt hij het kouder !!

Nathalie Lagasse schreef op dinsdag 25 maart 2008, 12:11:


Wij gebruiken al jaren niet te dik schriktouw. Als ze daar inkomen breekt het gemakkelijk. Willem galoppeerde er, toen we hem pas hadden, nog al eens doorheen. In galop er op af, dan oeps draadje, maar te laat remmen . Behalve dat hij dan op het verkeerde land liep (naar onze mening) was er niets aan de hand. Er staat flink schrik op het touw en daar hebben ze ontzag voor.
Verder hebben we rondom sloot. Maar dat vind ik ook niet zo heel veilig. Je hoort vaak genoeg dat een paard vast komt te zitten of, erger nog, verdrinkt in de sloot. Wij zetten de slootkanten dus ook af, zodat ze niet bij de sloot kunnen.
Voorheen hadden we rondom ijzerdraad met schrik staan, maar het touw bevalt veel beter. Je moet, als je een Willem hebt, wel geregeld wat repareren, maar échte ongelukken gebeuren er niet.

Els.

Piet schreef op dinsdag 25 maart 2008, 8:07:


Mijn wijsheid: stroomdraad dat knapt met een flinke stroom erop. Bijna alle paarden komen eens een keer met de draad in aanraking en dan moet het meteen duidelijk zijn. En bij toch verstrikt raken moet hij breken. Bij ons zijn er zo verschillende paarden heel gebleven die anders flink beschadigd zouden zijn. O.a. het veulen....

Nathalie Lagasse schreef op dinsdag 25 maart 2008, 12:13:


Inderdaad, dat is een heeeeel goed idee!

Nathalie Lagasse schreef op dinsdag 25 maart 2008, 12:11:


Vooral bij hengsten (klauwgedrag naar anderen toe) pas ik een systeempje toe dat totnutoe al vel beentjes heeft héél gelaten !Ik knip om de 6m de draad door enleg der een knoop in !Zo bewust een zwakke plek creerend in de omheining .Die bewuste isolator waar de knopen over elkaar liggen draai ik slecht een klein gedeelte in de houten omheining ! Zo heb ik al verschillende isolatoren mogen vervangen (0,20cent als er al is een kereltje bleef inhangen .Het stuk touw dat dan meekomt is niet lang genoeg om in te verstrikken maar flappert wel effe rond de benen (tot grote schrik van de snoodaarklauwer ) Maar na enkele meters ligt het elek touw onschuldig vuil te wezen in de modder !.Effe emmertje water in (wit touw schrikt meer af dan bruin vuil touw dat ze moeilijker herkennen !)max 2 isolatoren vervangen (5min werk) en hupakee geen slachtoffer en omheining gemaakt En in de meeste gevallen blijft de snoodaarklauwer er in het vervolg vanaf . Dus ik creer bewust zwakke plekken in mijn omheining om de schade te beperken

eddy DRUPPEL schreef op dinsdag 25 maart 2008, 12:28:


Héhéhéh en dan lees ik Nathalies bericht natuurlijk -