e m kraak schreef op vrijdag 22 januari 2010, 17:53:
> Zoals ik hoop dat je ondertussen gelezen hebt, kun je (te
> verwachten) gedrag dus gewoon berekend inkaderen. Dáárom durf
> ik te wedden dat de groep proefpersonen die reageert volgens
> aanwijzingen in plaats van ontkrachtigingen het altijd en per
> definitie in een leerproces wint.
Ik heb het gelezen Egon, maar het echt begrijpen vind ik moeilijk. Ik hoor de klok wel luiden, maar waar die klepel hangt...?
Ik probeer uit te leggen wat ik niet begrijp:
als een bepaalde proefpersoon wordt aangestuurd met YES, wat gebeurt er dan als hij verkeerd raadt? Ik vermoed: geen reactie/neutraal?
Als dat zo is, dan is geen reactie/neutraal toch een "verkapte NEE"? Andersom ook, als iemand aangestuurd wordt door NEE, dan zijn de keren dat NEE uitblijft toch een "verkapte YES"?
Waar zit m'n bril niet goed

?
> Wat ik overal zie is dat er een blinde vlek lijkt te zijn voor
> wat men niet "bewust" aan het trainen is maar er gedurende de
> omgang met (de "training" dus) wel degelijk is. Bijvoorbeeld:
> maken klikkeraars vrijwel altijd ook gebruik van p+/r- maar
> lijkt dat in een soort ontkenningsfase te verkeren
Helemaal mee eens, blinde vlekken kunnen bij alle trainers voorkomen, ook bij clickertrainers! Bewustwording van wat je allemaal doet is dus voor elke trainer belangrijk. Pas als je je bewust bent van je handelingen en de gevolgen daarvan, kun je desgewenst je handelen aanpassen.
Ik "betrap" mezelf er regelmatig op dat ik negatieve straf gebruik. Bijvoorbeeld als Fálki staat te grazen en ik zeg "OP", dan is de bedoeling dat hij zijn hoofd omhoog doet/ophoudt met grazen. De basis van het aanleren van dat commando heb ik aangeleerd door poitieve beloning (clicker training, met als voerbeloning iets dat Fálki nog lekkerder vindt dan gras). Maar als Fálki erg geniet van het grazen, dan is de beloning die hij mogelijk van mij krijgt als hij reageert op mijn commando "OP" kennelijk niet motiverend genoeg. En wat ik dan doe is hem aan zijn halster omhoog trekken.
Er zijn ongetwijfeld ook momenten dat ik r- of p+ gebruik terwijl ik me daar op dat moment niet van bewust ben.
Welke motivators je ook gebruikt, je kunt jezelf trainen in dat bewustwordingsproces. Iemand die geoefend is in het zien van dat soort processen kan je daar eventueel goed bij helpen. En/of je kunt video opnames maken van jezelf terwijl je bezig bent met je paard (of ander dier), en die video's al dan niet in je eentje kritisch terugkijken.
> En dan is het ook nog eens zo dat "Skinner" niet, persé NIET,
> universeel gelijk werkzaam is maar ethologisch speciesgebonden,
> oftewel het beleren van mensen, honden of varkens werkt niet
> per definitie het beste volgens de zelfde weg als die voor
> paarden.
Ik denk dat "positief belonen is de meest effectieve van de vier mogelijkheden (pos. belonen, neg. belonen, pos. straffen en neg. straffen)", wel universeel is.
Hoe je als trainer effectief - dus voor het dier te begrijpen - kunt overbrengen wat je bedoelt te vragen, dat kan per soort verschillen. Maar dat is een ander aspect van de training, het is een verhaal náást het verhaal over de effectiviteit van belonen/straffen.
> Paardrijden werkt onontkoombaar met druk (het woord druk
> natuurkundig bedoeld, niet psychologisch). Daarom zou nmm
>
wijken-voor-druk niet volgens directe weg als p+/r- geleerd
> moeten worden maar als
concept via r+, wat ik indertijd
> volgen-van-druk genoemd heb (
>
bitloostouwhoofdstel/html/nl/i" target=_blank>http://home.wanadoo.nl/pro-dieren/
bitloostouwhoofdstel/html/nl/i
> ndex_nl.html ).
> Lastig is dat dit er voor de beschouwer hetzelfde uitziet maar
> principieel anders werkt; zo krijg je weer de commentaren van
> "ingewikkeld snoepjes geven"

Helemaal mee eens. Leren
wijken voor druk met als motivator dat het juiste gedrag een positieve beloning oplevert, is fundamenteel anders dan leren
wijken voor druk met als motivator dat de druk wordt weggenomen zodra het dier het juiste gedrag vertoont.
Het laatste is een vorm van negatief belonen. Je leert het paard: "ik haal de druk weg als jij wijkt". Deze manier van leren kan per definitie alleen maar effectief zijn, wanneer het paard de druk als onaangenaam ervaart. Als dat niet zo is, is er immers geen enkele motivatior die maakt dat het paard leert om te wijken, en dus leert hij het dan niet!
Nu kan ik het cirkeltje weer rond maken, terug naar het begin van deze forumdraad

:
Als het aanbieden van rust/ontspanning géén positieve beloning is, dan móet er dus een andere motivator zijn die maakt dat het paard desgevraagd wijkt voor druk.
M.i. is het aanbieden van rust/ontspanning inderdaad geen positieve beloning. Positieve beloning = doordat je iets toevoegt (iets geeft/aanbiedt) als respons op vertoond gedrag, wordt dat gedrag versterkt. Dit werkt alleen als dat "iets" (dat je toevoegt/geeft), iets is dat door het paard graag gewild wordt. Iets dat de moeite waard is om voor in beweging te komen, iets om voor "te willen werken".
Dus
moet er m.i. nog een andere motivator in het spel zijn om het paard zo ver te krijgen dat hij vanuit rust/ontspanning (stil staan), überhaupt in beweging komt om bijvoorbeeld te
wijken voor druk, als na dat
wijken voor druk uitsluitend opnieuw rust/ontspanning wordt aangeboden.
Immers, als het paard
wijken voor druk niet van nature leuk vindt om te doen, dan heeft hij geen enkele reden om de rust/ontspanning die hij al hééft (hij staat ontspannen stil) op te geven, met als vooruitzicht dat hij na het wijken opnieuw rust krijgt.
Dat is zoiets als tegen een mens zeggen: "Hier heb je 10 euro. Als je nu iets voor mij doet waar je geen zin in hebt, dan heb je straks diezelfde 10 euro!"
Dat werkt niet, ténzij je er - al dan niet bewust - een andere motivator bij gebruikt. Bijvoorbeeld: "Hier heb je 10 euro. Als je nu iets doet voor mij waar je geen zin in hebt, dan heb je straks diezelfde 10 euro. Maar als je het níet doet, dan pak ik je 10 euro af en krijg je die pas terug als je het alsnog gedaan hebt!"
grt,
Karen
P.S.: Piet verstuurde in zijn voorlaatste eZine een link naar een filmpje, waarin een paardentrainer niet zo zeer een blinde vlek heeft, maar eerder een plank voor z'n kop

!
Met dank aan Piet, een filmpje dat laat zien dat een clicker ook MISbruikt kan worden:
http://www.youtube.com/user/david12000000#p/u/5/g03o9eCARBc