cheyenne26 schreef op zaterdag 6 augustus 2011, 8:51:
> Domesticatie is zeker iets wat bij honden meespeelt en idd heb ik altijd
> geleerd dat zij ons zien als een groepsgenoot.
We leren zoveel flauwekul... de helft van mijn biologie-middelbareschool-boekjesinhoud is achterhaald.
> Maar dan vraag ik me wel af
> waarom een paard dan bv zijn hoofd over je schouder legt of je bij wijze
> van spreken omver loopt. Is dat dan niet omdat hij de baas over je wilt
> spelen of jou niet accepteerd als leider? Of wat is daar de achterliggende
> gedachte dan van? Er wordt zo vaak gesproken van dominantie, dat ik
> nieuwsgierig ben naar wat het dan betekent.
Hoe kan flauwekul ontstaan?
1921: Schjelderup-Ebbe (these) heeft indertijd de "pikorde" ontdekt/bestudeerd bij kippen.
Vanuit onderzoek bij wolven, en die pikorde van S.E., werd de term "dominantie" populair in ethologie.
Vervolgens, rond 1970 ondertussen... met de toename van interesse in natuur druppelde ethologie, gedragskunde, door naar een breed lekenpubliek en werden films met meestal nonsenscommentaren op massamedia vertoond.
Nu is echter allang gebleken dat het wolven-dominantie-onderzoek niet zo goed was, omdat het om dieren in gevangenschap ging. In Canada is nieuw onderzoek gedaan bij wel echt wild levende wolven dat de populaire schoolboekjes kennis nogal onderuit haalt, maar het schijnt dus ook weer 10-tallen jaren te moeten duren voor die popiejopie versies aangepast worden.
Ik heb eerder al daarover links op PN gezet.
Echter, wellicht kan dat achterhaalde beeld van dominantie uitgerekend bij domesticatie en een "multispecies-gezin" min of meer wel juist zijn omdat er sprake kan zijn van een soort gevangenschap, een gehoudenheid. Voorzichtige formulering he?
Zo voorzichtig omdat gevangenschap voorbehouden is aan de perceptie van de gevangene! Veel diersoorten, ook mensen, sluiten zich dan ook al dan niet tijdelijk op in hun persoonlijke gevangenis (maar dan wordt het ineens "territorium" o.i.d. genoemd) en zijn daarmee tevreden.
Het lijkt mij voor de hand liggend dat het juist die huishonden zijn waarbij mogelijk dominantiepatronen als interspecies gedrag met hun mensen waar te nemen zijn, als dat samen gaat met een minder gelukkig uitgevallen imprint naar mensen toe ten koste van speciesidentiteit (deze honden zullen dan ook gedragsgestoord en/of emotioneel gehandicapt zijn t.o.v. hun soortgenoten. Onder ponies zie ik dit dus echt nooit, "zélfs" niet bij mijn Els).
Echter:
Als baasje doet wat hond wil (bijv. dat de hond feitelijk leidt bij het uitlaten) omdat ze dat beide prettig vinden, of als baasje niet aan het voer in de bak mag komen, wil dat zelfs nog niet zeggen dat die hond dominant is.
Als een hond van zich af bijt omdat de grens van wat acceptabel onprettig gevonden wordt is bereikt, wil dat nog niet zeggen dat die hond dominant is.
Als een hond zijn mens meent te moeten verdedigen wil dat nog niet zeggen dat die hond dominant is.
Dominantie is blijkbaar een moeilijk onderwerp (de wiki erover vind ik ook discutabel), onder hondenmensen zijn de zelfde soort misvattingen die dominantie genoemd worden ook algemeen. Nogmaals, echte dominantieproblemen als in aanvechten van een noodzakelijke relatie-hiërarchie tussen verschillende soorten lijkt me mogelijk bij domesticatie maar is nmm als gedragssequence zeldzaam, alleen al omdat het om perceptioneel sociaal gelijkwaardige relatie
s vraagt (ja, meervoud) waarbij minstens 1 van de participanten totaal in de war is.
Voorbeeld:
De duitse herder reu uit een gezin die vindt dat mamma niet van pappa is maar van hem... ja, dat zou makkelijk tot een klassiek dominantieconflict kunnen leiden denk ik maar ook dan moet je enorm oppassen voor interpretatiefouten! Het kan immers ook nog zijn, om maar wat te noemen, dat de hond het gezin niet als eenheid ziet doch slechts op mamma als zijn enige echte baas gefixeerd is en meent die te moeten beschermen tegen de handtastelijkheden van paps, die eerder als periodieke indringer beschouwd wordt omdat die er vaker niet is dan wel (moet werken, of wat dan ook), dito t.o.v. kinderen die dagenlang naar school moeten

Maar zo vreselijk in de war zijn de meeste honden nu ook weer niet en dat zoiets met seks te maken moet hebben (want de "alfa-reu" is de enige die dekken mag) ben ik het ook al mee oneens - het gaat om relatie-pikorde, om hoe de hiërarchie tussen relaties is opgebouwd.
Echte dominantie van gedomesticeerde dieren naar mensen toe heb ik zelf alleen bij geiten waargenomen. Da's gelukkig heel wat minder riskant dan mislukte nepwolven.
Hoe zit het dan wel met al die beweerde dominantie die geen dominantie is?
Simpel! Nmm niet ingewikkelder dan de gewone afwegingen van beloning en straf in stimuli waarbij de re-actor onder invloed van o.a. soorteigen biologische achtergronden bepaalt hoe de magnituden daarvan worden ervaren. Dat mechanisme werkt wel universeel, zonder soortgrenzen.
> En joop je hebt gelijk over dat er verschil tussen vluchtdier zit en
> prooidier, maar er zit zo weinig verschil in qua trainen
Je bedoelt met "trainen", denk ik, "beleren".
Zoals al gezegd werken de principes door middel waarvan geleerd wordt universeel. Zelfs regenwormen kun je leren bij een obstakel alleen maar rechtaf te kruipen.