Piet schreef op vrijdag 23 november 2007, 8:33:
> Dit is ook o.a altijd wat me vragen doet stellen bij de
> tegenstrijdigheid van
Parelli. (mooie voor Nathalie)
> Hoe kan een paard dmv van rust beloond worden, als hij
> iets spontaans te doen ( zoals laatst de pas in
> Nederland zijnde Criollo, waar ik mee gewerkt heb) dan moet
> je eerst daar aan werken, maar het principe werkt bij
> mens en dier altijd.
Hoi Piet,
Interessante vraag. Je stelt op deze manier
Parelli eigenlijk nogal negatief voor, maar ik veronderstel dat je dat niet opzettelijk doet en dat je echt gelooft dat het zo zit?
Even voor ik het vergeet als eerste vermelden,
Parelli heeft het wèl over verwerkingstijd, bv. er wordt aangeraden bij het aanleren van nieuwe dingen tussen de stapjes door te wachten op likken en kauwen als teken dat je paard iets snapt vooraleer je een stapje verder gaat.
Maar over rust als beloning. Je verwart twee dingen denk ik.
Je weet dat
Parelli grotendeels werkt met negatieve beloning. Je stelt een vraag en je stopt met vragen eens je het juiste antwoord hebt gekregen (of iets in de richting van het juiste antwoord, 'reward the slightest try') Alle spelletjes zijn een combinatie van de eerste drie spelletjes: leuke dingen en
desensitisatie (friendly game)
wijken voor druk (porcupine game) en wijken voor suggestie (driving game). Hierbij geldt telkens dat je stopt met iets te doen op het moment dat het paard een gewenste reactie toont. Dit is gewoon de definitie van negatief belonen toch? Dit is geen rust geven. Als je immers een paard hebt dat graag meespeelt en je bent bezig met gekende oefeningen dan speel je almaar door (geen rustpauzes dus) maar je gaat wel stoppen met een beweging te vragen telkens je paard ze uitgevoerd heeft. Zie het filmpje dat ik net linkte van Kim met haar appaloosa. Ik weet dat ze geen voer gebruikt, enkel negatief belonen dus.
Net hetzelfde als met het filmpje wat ik van jou en Shiny zag op de BBQ bij jou, daar vraag je ook gekende oefeningen, je bent niet aan het aanleren, dus je vraagt net als Kim gewoon het één na het ander.
Wanneer gebruik je in
Parelli dan wel echt rust, in de betekenis van pauzeren? Zoals gezegd dus reeds als nadenktijd, maar verder ook als beloning inderdaad, typisch bij het rijden of bij langdurig cirkelen (vijfde type van spelletje: circling game, bv. in galop, geen vast centrum maar verplaatsend, over oneffen terrein, met sprongen hier en daar, met richtingsveranderingen, zoals in level 3, maw. best vermoeiend voor het paard). Met rijden bedoel ik langere stukjes rijden, waarbij je paard graag even uitrust of op adem komt tussenin, dan is dat stilstaan immers een beloning. Een fris paard dat uit de stal komt (goed dat we daar niet aan doen hé
) en en goede conditie heeft zal het eerste halfuur van het rijden juist niet geinteresseerd zijn in stilstaan, dus dan is het ook geen beloning. Hoe ik het heel typisch gebruikt heb die rust als beloning is bij het leren mooi uitrijden van hoeken. Lolita heeft als ex-dressuurslachtoffer nogal wat keren de bak moeten rondrijden vroeger, uiteraard heeft zij net als bv. alle manegepaarden zichzelf geleerd dat hoeken afsnijden energiesparend is.
Parelli 'corners game' bestond erin naar de hoeken te mikken daar in het begin telkens te stoppen en rust (evt. plus grazen) te geven. Of rust in het midden van de cirkel om cirkels zonder teugels te rijden, dat soort dingen.
Duidelijk wat het gebruik van rustpauze in
Parelli betreft? Het heeft niks te maken met of je paard het wel of niet graag voor je doet. Als ik naar mijn eigen Lolita zou kijken is het zelfs omgekeerd: zij kijkt steeds bozer in de sessies waar voerbeloning (positief belonen) aan te pas komt (maar doet er wel moeite voor hoor), en eindigt soms met helemaal in zichzelf te keren 'catatonic' gedrag, terwijl als ik puur negatief beloon door wegvallen van druk dan blijft ze er lief uitzien. Ook mysterieus...
Groetjes,
Nathalie
Warboel
